Merhabalar! Müzikli Mevzular’daki bu ilk yazımda sizlere yıllardır dinleye dinleye bitiremediğim bir albümü tanıtmak istiyorum. Karin Krog, Warne Marsh ve Red Mitchell üçlüsünün 1980 yılında kaydedilmiş olan albümü I Remember You….
Norveçli Karin Krog, hem Amerikalı hem de Avrupalı birçok müzisyenle çalışmış, birçok onur ve ödüle layık görülmüş çok yönlü bir müzisyen. 1967 yılında yaptığı ABD ziyaretinde Don Ellis’in big band’iyle söyleyen Krog’un o sırada bu big band’in bir üyesi olan kontrbasçı Red Mitchell’la bu dönemde tanışmış olduğunu tahmin ediyorum. Bu vokal ve bas ikilisi, 1977 yılında But Three’s A Crowd’ı yayımlıyor ve bundan üç yıl sonra, aralarına tenor saksofonuyla Warne Marsh’ın da eklenmesiyle I Remember You… albümü ortaya çıkıyor. Piyanist Lennie Tristano’nun öğrencilerinden Warne Marsh’ın Mitchell ile tanışıklığı ise 1950’lere kadar geri takip edilebiliyor. Şu halde bana öyle geliyor ki, Marsh’la ikili olarak da kayda girmiş olan Mitchell, bir “ortak arkadaş” olarak I Remember You… üçlüsünün bir araya gelmesine ön ayak olmuş olmalı.
Spotify’da I Remember You…: https://play.spotify.com/album/3BRYYFK9E6tvlw3bNfJxx0
iTunes Store’da I Remember You…: https://itunes.apple.com/tr/album/i-remember-you…/id297338776
Albüm, isminin de kaynağı olan, sözleri Johnny Mercer, bestesi ise Victor Schertzinger’a ait I Remember You ile açılıyor. Aslen Schertzinger’ın yönetmenliğini yaptığı 1942 tarihli The Fleet’s In filmi için bestelenmiş olan bu parça, farklı yer ve zamanlarda ve farklı kişilerle hem Mitchell hem de Marsh tarafından birçok kez kaydedilmiş. Şarkıyı pek yakından tanıyan bu ikiliye Krog’un zevk sahibi şarkıcılığı da eklenince, albümün devamı için insan ister istemez sabırsızlanıyor.
İkinci parça, John Coltrane’in 1958 tarihli Soultrane adlı albümüne de isim babalığı yapan bir Tadd Dameron bestesi. İlk kez Dameron’un, Coltrane’in de çaldığı, 1956 tarihli albümü Mating Call’da karşımıza çıkan Soultrane, bu kez Trane adıyla ve Krog tarafından Coltrane’e ithafen yazılmış sözlerle karşımıza çıkıyor.
Trane’in ardından Lester’s Happy geliyor. Kimilerine tanıdık gelecek bu parça aslında bestesi Vincent Youmans’e, sözleri ise Irving Caesar’a ait olan Sometimes I’m Happy’den başkası değil, fakat burada Krog şarkıyı alışıldık ezgisi ve sözleriyle aynen söylemek yerine, Lester Young’ın 1943 tarihli kaydında şarkının ezgisine yaptığı süslemeleri, şarkıya yeni sözler ekleyerek şarkının kalıcı bir parçası haline getiriyor. Şarkının daha evvelden Young tarafından enstrümantal olarak yorumlanmış hali, burada şarkının (Krog’un elden geçirdiği) sözleriyle buluşuyor. Krog bu arada şarkının sözlerine Young’ın adını sıkıştırmayı da ihmal etmiyor. Mitchell ve Marsh sırayla sololarını çaldıktan sonra, parça beklenenin aksine, temanın bir tekrarıyla kapanmıyor, bunun yerine Marsh ve Krog, ünison bir şekilde Young’ın bahsi geçen kaydı kapatmakta kullandığı temayı seslendirip Young’a son bir kez göz kırpıyorlar.
Young’ın bahsi geçen kaydı: https://play.spotify.com/track/1lpDLDqG0FddEuLY4A6kTq
Bir nevi vocalese (kaydedilmiş bir caz solosunun üstüne sözler eklenip bir şarkı olarak söylenmesi pratiği) olan bu parçadan sonra, dördüncü parça olarak bir başka vocalese geliyor. Ünlü parça Moody’s Mood for Love aslında bestesi Jimmy McHugh ve sözleri Dorothy Fields’a ait olan 1935 tarihli I’m in the Mood for Love’a dayanmakta. James Moody’nin I’m in the Mood for Love üzerine yaptığı bir doğaçlamanın üstüne Eddie Jefferson eklediği sözler bugün Moody’s Mood for Love adıyla bildiğimiz ve belki de orijinalinden çok daha ünlü bu parçayı oluşturuyor. Krog, Mitchell ve Marsh üçlüsünün bu yorumu ise bence bu popüler parçanın en güzel tecessümlerinden biri.
Albümdeki beşinci parça, 1948 tarihli Romance on the High Seas filminden It’s You or No One. Marsh’ın daha evvelden de birçok kereler seslendirmiş olduğu bu parçanın bestesi Jule Styne’a, sözleri ise Sammy Cahn’a ait. Parça boyunca eşlik ve solo rollerinin asla tam olarak şekillenmemesi, bir yandan parçayı takip etmeyi zorlaştırırken, diğer yandan da dinlemeyi pasif bir eylem olmaktan çıkarıp cesaret edebilenler için keyifli bir macera haline getiriyor. Her ne kadar albümü kendi akışı içinde dinlemek çok keyifliyse de, bu parçayı alternative take’iyle arka arkaya dinlemek de hem keyifli hem de öğretici bir deneyim sunuyor.
Bir sonraki parça, Loverman, Marsh’ın saksofonuyla, ne Mitchell’ın eşliği ne de Krog’un büyüleyici sesi olmaksızın açılıyor. Üç müzisyenin de daha evvelden kaydetmiş bulunduğu bu parçanın bestesi ve sözleri James Edward Davis, Ram Ramirez ve Jimmy Sherman üçlüsüne ait. İlk olarak 1944’te Billie Holiday tarafından kaydedilmiş olan Loverman, şarkıyı yakından tanıyan Krog, Mitchell ve Marsh üçlüsünün elinde insanı adeta bir girdap gibi içine çekiyor, yavaş temposuna rağmen akıcılığını tüm icra boyunca koruyor.
Speak Low’la beraber albümün temposu yeniden yükseliyor. Kurt Weill tarafından bestelenmiş parçanın sözleri Ogden Nash ait. Hayatına 1943 tarihli One Touch of Venus müzikal komedisinde başlayan Speak Low’un bu kaydında, tema önce Marsh’ın saksofonunda, sonra ise Krog’un sesinde hayat buluyor. Mitchell’in kontrbası parçayı öyle bir dolduruyor ki, insan bir an albümde bir davulcu ya da bir piyanist bulunmadığını unutuyor. Hakikaten de bu üçlüyü dinlemenin belki de en büyüleyici tarafı, kontrbas, saksofon ve vokal gibi bir enstrümantasyonla böylesine dolu bir müzik ortaya koymaları. Albümün onuncu parçası olarak karşımıza çıkan alternative take de kesinlikle dinlenmeli.
Albümün alternative take’lerden önceki “asıl” kısmını, sözleri Lew Brown’a ve müziği de Sammy Fain’e ait olan That Old Feeling kapatıyor. Mitchell’den asla bitmesini istemeyeceğiniz girişiyle başlayan parça, ayrıca kanımca Krog’un albümde yorumlarken en özgür davrandığı eser. Eşlikçi ve solist rollerinin sürekli birbirine karıştığı parça, albüm kapanırken bu üç usta müzisyenin yeteneklerini son bir kez sergilemeleri için adeta bir temel haline geliyor. Bu temelin üstüne inşa ettikleri yapı ise insanın soluğunu kesen cinsten. Parçanın alternative take’i de, bu yapıyı seyretmeye doyamayanlara bir şans daha sağlamış oluyor.
Bu albümü yıllardır dinliyor olmama rağmen, hem dinleyişimde yeni bir ayrıntı, yeni bir renk keşfediyorum. Albüm bittiğinde insan doyamayıp daha fazlasını istiyor, fakat I Remember You… ne yazık ki Krog, Mitchell ve Marsh üçlüsünün elimizdeki tek kaydı. Bu durumda, albüm bittiğinde yapılacak tek şey kalıyor; albümü başa almak, tekrar tekrar dinlemek…
Kaynakça
Bjørn Stendahl. “Karin Krog Biography.” Karin Krog :: Norwegian Jazz Singer. http://www.karinkrog.no/en/biography.html
J.Bradford Robinson & Barry Kernfeld. (2002). “Vocalese.” The New Grove Dictionary of Jazz (Barry Kernfeld, editör). Grove Music Online. http://www.oxfordmusiconline.com
Jack Goodwin & Joop van der Leij. The Warne Marsh Information Site. http://www.warnemarsh.info/
Johs Bergh. Norwegian Jazz Discography 1905-1998. http://www.nb.no/norskjazz/index_e.html
Randi Hultin. (2002). “Krog, Karin.” The New Grove Dictionary of Jazz (Barry Kernfeld, editör). Grove Music Online. http://www.oxfordmusiconline.com
Safford Chamberlain. (2004). An Unsung Cat: The Life and Music of Warne Marsh. Scarecrow Press.
“Soultrane.” Wikipedia. http://en.wikipedia.org/wiki/Soultrane
Tom Lord. (2010). “Discographies.” RedMitchell.com. http://www.redmitchell.com/redm/downloads
Bahsi geçen albüm ve müzisyenler hakkında bilgi edinmek için İngilizce web siteleri:
Allmusic | Music Search, Recommendations, Videos and Reviews. http://www.allmusic.com/
Discogs – Database and Marketplace for Music on Vinyl, CD, Cassette and More. http://www.discogs.com/
Bahsi geçen besteler hakkında bilgi edinmek için İngilizce websiteleri:
Jazz Standards, Jazz History, Musicology, Biographies and Books. http://www.jazzstandards.com/
SecondHandSongs. http://secondhandsongs.com/
muziklimevzular.blog 