Kadınlar, Kadınlar İçin Söylüyor

Bugün 8 Mart “Dünya Emekçi Kadınlar Günü”. Ülkemizde  her gün kadına şiddet, cinayet ve toplumsal ayrımcılık olayları yaşanırken, bazı kadın ozanlarımız bu duruma sessiz kalmıyor ve müzikleriyle anlatıyorlar isyanlarını. Cinsel istismardan, çocuk gelinlere 9 kadın şarkı ve türküsünün penceresinden bakıyoruz bu kez olaylara.

  • Sezen Aksu – Ünzile

Çocuk gelinler ülkemizde ve aslında dünyanın pek çok yerinde kanayan yaralardan biri.  2006 tarihli Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan Aile Yapısı Araştırması’na göre on sekiz yaşından önce evlenme oranı kadınlarda %31.7.

“Varmadan sekizine, ergin oldu Ünzile / Hem çocuk hem de kadın, on ikisinde ana”

  • Aylin Aslım – Güldünya

Güldünya Tören, Bitlis’te teyzesinin oğlunun tecavüzüne uğrayıp sonrasında da ağabeyi tarafından öldürüldüğünde yıl 2003’tü. Güldünya’nın ölümünden günümüze kadın cinayetleri katlanarak arttı. Sadece 2015 senesinde ülkemizde 290 kadın  yakınları tarafından katledildi.

Güldünya ismi zamanla töre cinayetlerinin sembolü haline geldi. Aylin Aslım  2005 senesinde “Güldünya” isimli bir şarkı yaptı. 2009 senesinde ise kadın pop ve rock müzisyenleri tarafından kadına şiddet konusuna farkındalık yaratma amacıyla “Güldünya Şarkıları” albümü çıkarıldı.  Zülfü Livaneli’nin de 2005 tarihli “Hayata Dair” albümünde “Güldünya” isimli bir şarkısı bulunmaktadır.

  • Nazan Öncel – Demir Leblebi

Tıpkı çocuk gelinler ve töre gibi, ensest de toplumuzun pek dile getirilmeyen bir acı gerçeği. Nazan Öncel’in son derece cesur şarkısı da bu durumu, enseste uğrayan bir kız çocuğunun ağzından, tüm gerçekliğiyle gözler önüne seriyor.

  • Nazan Öncel – Kız Bebek

Ülkemizde kadın olmanın zorluğu bazen henüz anne karnındayken başlıyor diyebiliriz. Kız çocuğu doğurmanın başarısızlık sayıldığı toplumsal yapının yarattığı “Oğlan doğuran övünsün, kız doğuran dövünsün.”  benzeri deyimler ise bu anlayışın aslında topluma nasıl sirayet ettiğinin kanıtı.

Yine cesur bir Nazan Öncel şarkısı ise bu duruma isyan ediyor “Ben bir kadınım, ama önce insanım.”.

  • Aylin Aslım – Hoşuna Gitmedi Mi (Kız Kaçıran)

“Erkeklik taslamak” gündelik hayatta biz kadınların sıklıkla maruz kaldığı bir durum. Babamızdan sevgilimize pek çok erkek ne giyeceğimiz, ne yapacağımız konusunda kendini karar mercisi olarak görürken, Aylin Aslım bu şarkısında “hayır” diyor bu duruma.

  • Özlem Tekin – Dağları Deldim

Özlem Tekin rock müzisyenlerimiz arasında radikal tercihleriyle her zaman farklı bir yerde duran bir isim. Sözünü, duruşunu esirgemeyen Tekin, “Dağları Deldim” şarkısında da erkeklere meydan okuyor ve “Erleri yendim kız başıma” diyor. Biraz da romantik boyuttan bir isyan.

  • Sezen Aksu – Seni Yerler

Sezen Aksu’nun gerek sözleri gerek klibi ile kadının metalaştırıldığı pop piyasasını ters köşeye yatırdığı muazzam eseri, 1996 tarihli “Düş Bahçeleri” albümünden. Sözleri ve klibinin yanı sıra şarkının enstrümantal düzenlemesi de hayli başarılı ve zengin.

Türkü Bonusu: Kardeş Türküler – Gülsüm

Bir Burdur türküsü olan Gülsüm, köy kadınının çektiği gündelik iş yükü ve derdini anlatıyor. Bir isyan ve haykırış türküsü.

Türkü Bonusu: İlkay Akkaya – Ağ Elime Mor Kınalar

Yine bir çocuk gelin vakasının anlatıldığı Denizli türküsündeki hüzün insanın içine işleyen cinsten.

“Ağ elime mor kınalar yaktılar / Kaderim yok, gurbet ele sattılar / 12 yaşımdı gelin ettiler”

Kaynakça

1398191949.pdf erişimi için tıklayın

http://www.sosyolojidernegi.org.tr/dergi/izlec.php?dergi=1&id=5

http://www.anitsayac.com/?year=2015